نقد فیلم شنای پروانه

نقد فیلم شنای پروانه ، تهیه کننده: رسول صدر عاملی ، کارگردان : محمد کارت ، منتقد هنگامه بیگ زاده

فیلم 《شنای پروانه 》در زمره ی آثار تعریفی از جانب منتقدان قرار گرفت.《محمد کارت》مستند سازی که با یک سابقه ی روشن و پر عنوان پشت دوربین یک درام اجتماعی قرار گرفته بود ، موفق شد انتظارات را برآورده و مخاطبان جدی تر سینما را از سالنهای جشنواره راضی بدرقه کند.
فیلم برعکس عادات غلط و آزار دهنده ی این روزهای سینما ی ایران، بلافاصله و بدون مقدمه چینی های حوصله سر بر وارد درام و گره افکنی قصه میشود. انتخاب چنین اسمی در سکانس دوم یا سوم فیلم علامت سوالها را پاسخ میدهد.
فیلمساز میداند چه میخواهد بگوید. فضا و شخصیت هارا میشناسد و کاملا پیداست که این شناخت از زیست کارگردان می آید.
فیلمساز بر دوربین  تسلط دارد و میزانسن را در جهت انتقال حس به مخاطب میبندد. در سکانسی از فیلم که قتلی اتفاق افتاده ، در  خانه ای که در عزای مقتول هستند ، در نمای لانگ شات دوربین از جلوی درب حیاط بسمت ایوان تِرَک  میکند رو به جلو و در تاریک روشنای شب و چراغ داخل حیاط، رختهای روی بند حالت شیون و زاری به خود میگیرند ، در حالی که شخصیت اصلی سمت چپ کادر و زیر لباسها نشسته. فیلمساز با میزانسن مرگ را به درستی در می آورد  و حس از دست رفتن و عزاداری میسازد.

 

کارگردان محمد کارت

در نمایی دیگر که شخصیت اصلی روی صندلی عقب اتومبیل 《گل سر 》 همسر برادرش را که روی همان صندلی به قتل رسیده پیدا میکند، دوربین سوبژکتیو از زاویه دید مقتول نما را میگیرد که بسیار تاثیر گذار است.

فیلم با تعلیق و غافلگیری آغاز میشود و در ادامه انگیزه های لازم را برای دنبال کردن قصه و همراهی مخاطب را با شخصیت اول بخوبی میدهد. شاید هیچ فیلمسازی تا بحال به مسئله ی اراذل و اوباش و خلافکارهایی که در یک رسم غیر فرهنگی اسمی و مشهور میشوند،  اینقدر نزدیک نشده بود.

الحق که 《محمد کارت》به خوبی از پس روایت چنین قصه ای بر می‌آید و سعی میکند پوچ بودن جهان این ناهنجاران قانون شکن و نامتمدن را که با گذر از مرزهای انسانیت به شهرت و افتخار در بین عوام میرسند به تصویر  بکشد.
از موسیقی خوب و نزدیک به فضای فیلم هم غافل نشویم که اگرچه در مقاطع کوتاهی شنیده میشود اما بشدت تاثیر گذار است.

سکانس اعتراف گیری از ترشی پز خونه به جهت ضعف در دیالوگ نویسی بد است.و اصلا در نمی آید.فیلم در پایان یک سکانس اضافه هم دارد و در حقیقت روایت یک سکانس زودتر به پایان رسیده اما فیلمساز قصد کرده که متعهدانه به همه ی پرسشهای تماشاچی پاسخ بدهد.
《محمد کارت 》که خودش اهل جنوب شهر است قدم اول را محکم برداشت و  با اولین اثر هنری اش نوید یک فیلمساز باهوش و کاربلد را به سینمای ایران داد.

نقد فیلم شنای پروانه ، کارگردان : محمد کارت ، منتقد هنگامه بیگ زاده