باهم گوش کنیم نمایشنامه خوانی مرگ در میزند وودی آلن

نمایشنامه خوانی مرگ در میزند وودی آلن ، اجرای یک متن کوتاه و جذاب (Death Knocks) ، نمایش صوتی با اندکی تصرّف در متن اصلی.

نویسنده : Woody Allen

برگردان : هوشنگ حسامی

با اجرای : پارسا اصغر زاده ، شینا رای

ژانر : طنز

تهیه کننده ، کارگردان ، ادیت و میکس صوتی ، راوی : آرمان امامی پور

ضبط در : استودیو ساینا

در این برگه، پخش آنلاین (با حجم کم) برای شما عزیزان قرار داده شده.

در صورت تمایل به دانلود رایگان این نمایش صوتی (با کیفیت بالاتر) ، به لینک آبی رنگ، در پایین همین برگه مراجعه فرمایید.

بخشی از متن

نمایش در اتاق خواب خانه ی دو طبقه ی نات اکرمن رخ میدهد که جایی در کیوگاردنز واقع است. کف اتاق کیپ تا کیپ با قالی فرش شده است. یک تخت خواب دو نفره ی بزرگ و یک میز توالت بزرگ موجود است. اتاق اسباب و اثاث و پرده مفصّل دارد و روی دیوار ها چند تابلوی نقاشی و یک دماسنج زشت، آویزان است.

پشت جلد کتاب، این متن نوشته شده:

مرگ یه تصویر نمادین از نبودنه و همونطور که خودتون میدونین، چیزی که نباشه نمیتونه وجود داشته باشه… بنابراین مرگ وجود نداره و فقط یه توهّمه!

سخن کارگردان

این نمایشنامه ی دو پرسوناژ ، طوری نوشته شده که شخصیت مرگ نیز ، مانند نات ، مرد باشد. اما این جانب برای تنوع صوتی و جذابیت بالاتر، از یک خانم برای نقش Death استفاده کردم.

نکته ی دیگر اینکه صلاح دیدم سنّ نات اکرمن، به جای پنجاه و هفت سال، به سی و هفت سال تغییر کند تا به این موضوع هم پرداخته باشیم که دیدار مرگ با انسان، فقط مختصّ دوران میانسالی و کهنسالی نیست.

فایل صوتی ای که شنیدید و یا هم اکنون همزمان با خواندن متن، در حال گوش دادن به آن هستید (نمایشنامه خوانی مرگ در میزند وودی آلن) ، حاصل تلاش یک تیم سه نفره بود و صدها ساعت زمان، برای آماده نمودن آن، صرف گردید.

برای ادیت متن، تمرین روخوانی متن، تمرین فضاسازی ذهنی بازیگران، ضبط نمایش، ادیت و میکس، نهایت دقت به کار گرفته شد و تلاش بر این بود، بهترین خروجی ممکن، منتشر شود.

این جانب مطالعاتی درباره ی این متن داشتم که چکیده ای از آنها را ، همراه با تفاسیر خودم، برایتان مینویسم:

بهترین و کامل ترین تفسیر نمایشنامه مرگ در می زند

برخی میگویند مرگ، فرا زمینی است.
بعضی دیگر میگویند انسان یک موجود کاملاً زمینی ست، و جهان پس از مرگ وجود ندارد.
عده ای به تناسخ اعتقاد دارند و میگویند ما پس از مرگ، در جسم دیگری به زندگی ادامه خواهیم داد.

امّا وودی آلن ، بسیار هنرمندانه و طنّازگونه، حرف دیگری میزند و تعریف جدیدی ارائه میکند!

او مرگ را مشابه تصویری از خود انسان قرار میدهد.

در نمایشنامه ی «مرگ در می‌زند» انسان و مرگ با یکدیگر رقابت می‌کنند!

اما آیا مگر میشود مرگ را به چالش کشید؟!

مرگ همیشه مرموز، ترسناک و غم انگیز بوده.

نکته اینجاست که طنز، یعنی برخورد غیر منتظره!

و نویسنده، قدرتمندانه از این ابزار (طنز) ، به بهترین شکل استفاده کرده.

ادامه ی تفسیر

فرشته ی مرگ، در ادیان، شخصیتی مقدس، توانمند، جدی و حتی شاید ترسناک شناخته می‌شود، اما در این نمایشنامه، بر خلاف انتظار، مرگ فرق دارد و شخصیتی ساده لوح، نازک نارنجی و دست و پا چلفتی است. این فرشته، نه یک موجود فراطبیعی، بلکه چیزی شبیه انسان‌های دور و بر خودمان است!

شاید شما هم مثل من، پس از مطالعه ی متن یا گوش کردن به فایل صوتی نمایشنامه خوانی مرگ در میزند وودی آلن، به این فکر کنید که چطور مجوّز برای چاپ و انتشار اثری که با باورهای دینی متضاد است، در کشورهای مختلفی که باورهایی دینی دارند، صادر شده.
بعد از مطالعه ی این نمایشنامه ، به یاد یک فیلم ایرانی که در دهه ی هشتاد خورشیدی ساخته شده افتادم. این متن، من را به یاد  فیلم طنز ” مارمولک “  به کارگردانی کمال تبریزی، به نویسندگی پیمان قاسم‌خانی و با بازی پرویز پرستویی (محصول سال ۱۳۸۲) می اندازد.

وودی آلن هرچه دلش خواست گفت و آخر نمایشنامه این ابهام را ایجاد کرد که شاید کسی که “نات اکرمن” با آن مواجه شده، خود مرگ نبوده و آن فردی که از پنجره وارد خانه شده، شاید صورت خود را گریم کرده و لباس خاصی پوشیده و ادعا میکند مرگ است!

در آن فیلم هم، رضا مثقالی (رضا مارمولک) طبق نوشته ی نویسنده، هر کاری دلش خواست با لباس روحانیّت انجام داد و در پایان فیلم، به آن کودک گفت: این لباسها من را اهلی کرد!

ادامه ی تحلیل

نکته ی جالب دیگری که در متن نمایشنامه ی Death Knocks مشاهده میشود این است که آدمها در لحظه ی مرگ، چکیده ای از مسیر زندگی خود خواهند بود.

به عبارت دیگر وقتی مرگ می آید، انگار تبدیل به آیینه ی زندگی افراد میشود!

یعنی هرکس با توجه به سبک زندگی و عادت هایی که در طول زندگی داشته، وارد مذاکره با فرشته ی مرگ میگردد.

به عنوان مثال ، کسی که در طول زندگی ، همواره سعی در پیش بردن کارهای اداری اش با رشوه بوده، در مواجهه با مرگ نیز تلاش دارد به او پیشنهاد رشوه بدهد!

یا شخص دیگری، سعی میکند تهدید داشته باشد!
یا مثلاً یک زن ، تلاش میکند با اغواگری، فریبکاری، تحریک و وسوسه گری، فرشته مرگ را از این کار منصرف کند!

ادامه ی نکات

نکته ی دیگر اینکه : مرگ سراغ افراد غنی و قدرتمند هم میرود!

همان طور که در نمایش صوتی مرگ در می زند (نمایشنامه خوانی مرگ در میزند وودی آلن) شنیدید،

نویسنده به صورت غیرمستقیم سعی داشت هشدار بدهد که بالاخره روزی می رسد که مرگ، درب را می‌زند و با شما کار دارد!

شاید هم گاهی بخواهد یک ورود “نمایشی” داشته باشد و از پنجره به سراغمان بیاید!

فرقی ندارد برنامه ریزی کرده باشیم مثلاً هفته ی بعد به سفر برویم، یا در آینده ای نزدیک، قدم در مسیری جدید بگذاریم و هزار راه نرفته برویم.

اصلاً مهم نیست هفته ی پیش، بالأخره با یک شرکت بزرگ، به توافق رسیده باشیم؛

مرگ، قطعاً یقیناً و مطمئناً خواهد آمد!

گاهی زمانی که کاملاً سرحال و سالم هستیم، و اصلاً انتظار آمدنش را نداریم!

ادامه ی نقد و بررسی متن

علاوه بر مطالبی که پیش از این عرض شد، این متن، به این موضوع نیز اشاره دارد که ساده نگاه کردن به مرگ، نترسیدن از آن و به آغوش آن رفتن، مرگ را برای هر کسی آسان میکند و از طرفی دیگر بی توجهی به مرگ، عاقبت خوبی را برای انسان رقم نخواهد زد.

نکته ی مهم بعدی اینکه:

وودی آلن برای نوشتن این نمایش نامه، از فیلم مهر‌ هفتم به کارگردانی اینگمار برگمان الهام گرفت.

اینجا با مفهوم بینامتنیت یا متنِ پنهان (به انگلیسی: Intertextuality) مواجه هستیم.

بینامتنی به معنی شکل یافتن متنی جدید بر اساس متون معاصر یا قبلی است به‌طوری‌که متن جدید فشرده‌ای از تعدادی از متون که مرز بین آن‌ها محو شده می‌باشد و ساختارش به شکلی تازه شود و به‌طوری‌که از متون قبلی چیزی جز ماده آن باقی نمانده‌است و اصل آن در متن جدید پنهان شده و تنها افراد خبره توان تشخیص آن را داشته باشند.

برخی بر این باورند که اصطلاحاتی چون اقتباس، تضمین، تلمیح، اشاره، مناقضات، سرقات، معارضا و تقلید، در میراث ادب عربی تا حدودی با مفهوم بینامتنی همپوشانی دارند.

اما اچ. پورتر ابوت، روایت‌پژوه برجسته، معتقد است که تفاوت بینامتنیت با «تلمیح» و «تقلید» در آن است که بینامتنیت وضعیت گریزناپذیر متون است و اختیاری نیست.

در قسمتی از نمایشنامه خوانی مرگ در میزند وودی آلن شنیدیم:

نات: تو شطرنج بازی میکنی؟

مرگ: نه!

نات: “من یه فیلمی دیدم که تو ،توش شطرنج بازی میکردی!”

منظور وودی آلن ، فیلم مُهر هفتم (به سوئدی Det sjunde inseglet ، به انگلیسی The Seventh Seal) محصول 1957 (سال ۱۳۳۵خورشیدی) بوده.

و حالا، خلاصه ای درباره ی یکی از آثار آلن استوارت کونیگزبرگ با اسم هنری وودی آلن

«مرگ درمیزند» نمایشنامه ای تک پرده ، یکی از مشهورترین و جذّاب‌ترین نمایشنامه‌های جهان ، نوشته ی وودی آلن است که موضوع مرگ را به شیوه ای کمدی و تأمل برانگیز بررسی میکند. در این نمایشنامه مردی به نام نات اکرمن ، یک شب با مرگ ملاقات جالبی می‌کند. نات به جای پذیرش سرنوشت خود و رفتن به سرزمین سعادت ابدی، Death را با یک بازی جین رامی به چالش میکشد.

آلن از طریق گفت‌وگوهای طنزآمیز، دیدگاه منحصر به فردی را در مورد مفهوم مرگ ارائه میدهد و طنز را با بینش های عمیق فلسفی ترکیب میکند. به طور کلی، این نمایشنامه سبک خاص آلن را در ترکیب کمدی با مضامین وجودی به شیوه ای جذاب و سرگرم کننده به نمایش میگذارد.

نمایشنامه خوانی مرگ در میزند وودی آلن

این متن ، یک اثر کمدی سیاه است که ادراکات سنتی فناپذیری و روند مرگ را به چالش میکشد.

نمایش آلن، تماشاگران را به چالش میکشد تا با حس شوخ طبعی و انعطاف پذیری با مرگ خود روبرو شوند و آن را به یک اثر نمایشی جذاب و به یاد ماندنی تبدیل میکند.

کلام پایانی و تشکر

امیدوارم از گوش دادن به نمایشنامه خوانی مرگ در میزند وودی آلن و همچنین از مطالعه ی متن هایی که پس از آن ، با شما به اشتراک گذاشتم، بسیار لذت و بهره برده باشید.

به جرأت میگویم متنی که خواندید، کاملترین و بهترین تفسیر این نمایش نامه است. برای نگارش آن، نهایت دقت را به کار گرفتم.

ارادتمند شما، آرمان امامی پور ، کارگردان نمایشنامه خوانی مرگ در میزند وودی آلن

با تشکر از وبسایت ویکی پدیا، جناب محمد اسدی (طنزپرداز) و وبسایت راه راه طنز، همچنین وبسایت های ایران تئاتر ، وینش ، و ایبنا

دانلود رایگان  نمایش رادیویی طنز مرگ در میزند  ، با 2 کیفیت عالی و خوب

درباره ی هنرمند بزرگ ، وودی آلن  در ویکی پدیا

این فایل صوتی در  کست باکس  ، و  شنوتو